Kolejne nowotarskie spotkanie z kulturami innych krajów i narodów było spotkaniem ze Szkocją, które odbyło się w dniach 22-24 października. Trzydniową podróż po tej barwnej krainie i jej niezwykłej kulturze rozpoczął rewelacyjny koncert zespołu „Częstochowa Pipes & Drums”, który jako jedyny w Polsce gra tradycyjną muzykę szkocką na oryginalnych instrumentach. W trakcie koncertu w ciekawy sposób opowiedziano słuchaczom historię tego typu muzyki, przedstawiono konstrukcję i zasady działania wielkich dud szkockich oraz zapoznano z historią i elementami tradycyjnego stroju. Ponadto chętni mogli się zmierzyć ze sztuką gry na dudach, który to instrument wymaga nie tylko muzycznej wiedzy i talentu, ale dużej siły i zdolności manualnych. Dodatkową atrakcją było wykonanie dwóch tradycyjnych tańców szkockich. Sam repertuar obejmował przede wszystkim wojskowe marsze i cały szereg utworów wykonywanych w czasie wesel, pogrzebów i innych uroczystości.
Koncert w wykonaniu Częstochowa Pipes & Drums /źródło: archiwum MOK/
Po uczcie muzycznej przyszła kolej na ucztę kulinarną, czyli na spotkanie z tradycyjnymi szkockimi potrawami, które pod okiem profesora Józefa Bąbola przygotowali uczniowie Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Nowym Targu. Na profesjonalnie nakrytym stole znalazły się między innymi szkockie ciasteczka owsiane, szkockie jaja i chleb z rodzynkami. W ciągu całej przerwy między koncertem a projekcją filmu stół był oblegany, co wystarczająco dowodzi o jakości oferowanego poczęstunku. Trzeba również podkreślić dużą kulturę, fachowość i sprawność pracujących przy poczęstunku uczennic, które z wdziękiem napełniały tace, talerze i szklanki. Profesor Bąbol i jego uczniowie przygotowali także poczęstunek w czasie spotkań z kulturą rosyjską. Wówczas, jeżeli dobrze pamiętam, podano między innymi bliny i kawior na kilka sposobów.
Gra na wielkich dudach szkockich jest trudna umiejętnością /źródło: archiwum MOK/
Dla miłośników muzyki synthpopowej i poprockowej zorganizowano pokaz nagrania z koncertu szkocko - angielskiego duetu Eurythmicks. Annie Lennox i David Stewart zasłynęli głównie dzięki singlowi „Sweet Dreams”, który był w całości wykonany na prezentowanym nagraniu.
Smaki Szkocji przypadły do gustu naszym gościom /źródło: archiwum MOK/
Stałym elementem spotkań z kulturą jest slajdowisko podróżnicze. Tym razem zdjęciami i refleksjami z podróży podzielił się poznański podróżnik Bartosz Tomaszewski, który z kamerą i aparatem fotograficznym przemierzył najpiękniejsze masywy górskie i odwiedził najważniejsze zakątki historyczne Szkocji. Młody podróżnik nie tylko barwnie przedstawił utrwalone na fotografiach miejsca i zjawiska, ale także ukazał kulisy swojej podróżniczej pasji omawiając kolejne etapy przygotowań do każdej wyprawy.
Bartosz Tomaszewski w opowieści W kraciastej krainie /źródło: archiwum MOK/
Bardzo ważnym elementem każdego spotkania są pokazy filmów poszczególnych kinematografii. Tym razem obejrzeliśmy Kamień przeznaczenia Charlesa Martina Smitha, Hallam Foe Davida Mackenzie i Red Road Andrea Arnolda. Te trzy obrazy, dalece różne zarówno w swojej tematyce jak i konwencji, ukazały nie tylko specyfikę szkockiego kina, ale także przybliżyły atmosferę Glasgow, Edynburga i szkockiej prowincji oraz ukazały skomplikowane relacje między Szkotami i Anglikami.
Książki od wydawnictw trafiają w losowaniu do publiczności /źródło: archiwum MOK/
Tak więc mogliśmy się przekonać, że Szkocja to nie tylko kraina whisky i że Szkoci to nie tylko ponadprzeciętnie oszczędni i chodzący w spódniczkach osobnicy.
W roku 2010 odbyło się nowotarskie spotkanie z kulturą nordycką („Nordic Night”), azjatycką (Asia Town & Country) i francuską („Allez les Bleus”). Spotkania z kulturą żydowską "Szalom" oraz z kulturą Irlandii miały miejsce w roku 2011. W roku kolejnym odbyło się „El Toro – spotkania z kulturą hiszpańską” oraz spotkania z kulturami Węgrów i Belgów. Rok 2013 to spotkanie z kulturą Czechów pod nazwą „To se nevrátí”, spotkanie z kulturą Włoch „Giro della cultura” i spotkanie z kulturą Rosji. W roku bieżącym odbyło się spotkanie z kulturą Meksyku i spotkanie z kulturą Szkocji.
Dzięki tym wszystkim spotkaniom odbyliśmy już długą podróż po wielu różnych kulturach i krainach. Tomasz Szlaga, pomysłodawca i główny organizator tych spotkań, każde kolejne spotkanie rozpoczyna od wielomiesięcznych przygotowań, w ramach których nawiązuje kontakty z placówkami dyplomatycznymi, z działającymi w naszym kraju instytutami kultury innych narodów (np. Instytut Cervantesa), z wydawnictwami, restauracjami serwującymi menu związane z wybraną kulturą, poszukuje podróżników chcących podzielić się swoimi wrażeniami oraz wyszukuje wykonawców muzyki związanej z planowanym spotkaniem. Dzięki tej pracy każde spotkanie ma swoje stałe elementy jakimi są pokazy filmów, slajdowisko i kulinarne niespodzianki oraz wyróżnia się jakimiś oryginalnymi elementami jakim była na przykład degustacja Beaujolais nouveau.
Projekcje filmów w ramach tych spotkań poprzedzone są zawsze krótkim wykładem filmoznawcy Aleksandry Sadowskiej, która przedstawia twórców obrazu oraz wyjaśnia ważniejsze konteksty estetyczne, kulturowe i historyczne. Tradycją tych spotkań jest także losowanie nagród książkowych przed projekcją filmów. Są to zawsze pozycje z literatury danego kraju bądź też pozycje o danym kraju lub kulturze. W ramach dotychczasowych spotkań rozdano w ten sposób ponad pół tysiąca książek.
Przygotowując poszczególne spotkania organizatorzy zapraszają do współpracy także nowotarskich podróżników i znawców poszczególnych krajów i kultur. Dzięki temu mogliśmy wysłuchać opowieści księdza Mieczysława Łukaszczyka i Józefa Różańskiego z ich podróży na Syberię. Swoimi podróżniczymi doświadczeniami i wrażeniami dzielił się także doktor Stanisław Snopek. Po kulturze Japonii oprowadzał doktor Krzysztof Strebeyko, który wiele lat spędził w Kraju Kwitnącej Wiśni. Spotkanie z kulturą Izraela wzbogaciła swoją wiedzą Karolina Panz, która od lat bada i opisuje historię nowotarskich Żydów a burmistrz Marek Fryźlewicz wypożyczył z własnych zbiorów eksponaty do towarzyszącej spotkaniu wystawy.
Nowotarskie spotkania z kulturami innych narodów dają możliwość spotkania ludzi ogarniętych pasją podróżowania, pasją odkrywania nieznanych sobie miejsc i kultur. Ludzie ci cały czas wolny przeznaczają na podróże lub na ich przygotowanie, dlatego opowiadają ze szczerym podziwem i zauroczeniem miejscami, które odwiedzali. Są także te spotkania szczególnym zaproszeniem do nieco innego sposobu podróżowania niż wykupienie usługi turystycznej. Zapraszają one także do bliższego spotkania z kinem ambitnym i artystycznym, z kinem, które nie poddaje się komercjalizacji i formatowaniu. Są one także zaproszeniem do ambitnej literatury i dobrej muzyki. Jednak przede spotkania te pomagają rozstać się ze stereotypami, zgodnie z którymi Polak lubi wypić, bawi się na całego i nie szanuje cudzej własności (czytaj: kradnie). Wiemy, że jeżeli jest to prawda, to dotyczy tylko pewnej części naszych rodaków, ale tak właśnie jest ze stereotypami. I dlatego warto poznawać bliżej inne kultury i inne narody, aby umieć wyjść w ich ocenie poza powszechne, ale często błędne opinie i przekonania. W tym chyba tkwi największa wartość tych spotkań.
Bogusław Pachniowski
